* نام آزمایش: Hepatitis B Virus

* نام‌های دیگر آزمایش یا نام‌های اختصاری: Hep B, HBV

* آزمایش‌های مرتبط:

HBs Ab, HBc IgM, HBc Ab, HBV DNA, HBs Ag, Anti HBs, HBe Ag, HBe Ab, Anti HBe, Anti HBc, ALT, AST, Bilirubin, Hepatitis C

* چرا و چه موقع درخواست می‌شود؟

جهت تشخیص و پیگیری بیماری هپاتیت B که به وسیلۀ ویروس هپاتیت ایجاد می‌شود، بررسی آنتی‌بادی‌های ساخته شده توسط بدن (HBs Ab) که می‌توانند هم از طریق تحریک به وسیلۀ واکسن هپاتیت تولید شده باشند و هم می‌توانند به علت ابتلا به بیماری هپاتیت به وجود آمده باشند.

* نمونۀ مورد نیاز:

نمونه خون وریدی

* آمادگی قبل از انجام آزمایش:

آمادگی خاصی احتیاج ندارد.

* دانستنی‌های بیشتر:

بیماری هپاتیت B ، عفونت کبد است که به وسیلۀ ویروس هپاتیت B ایجاد می‌شود. بیماری هپاتیت انواع مختلفی دارد. از علائم ابتلا به این بیماری بزرگ شدن و التهاب کبد می‌باشد. ویروس هپاتیت B یکی از پنج نوع ویروس هپاتیت شناخته شده است.

انواع دیگر این ویروس عبارتند از هپاتیت E ,D ,C ,A. معمول‌ترین علت هپاتیت حاد و شایع‌ترین علت هپاتیت مزمن ویروس نوع B می‌باشد. ویروس هپاتیت B از طریق تماس خونی یا تماس با دیگر مایعات بدن فرد آلوده انتقال می‌یابد. به طور مثال از طریق سرنگ آلوده و رابطۀ جنسی منتقل می‌شود. عفونت از طریق مادر به جنین نیز منتقل می‌شود.HBV از طریق دست دادن، بوسیدن، سرفه، عطسه یا غذا انتقال نمی‌یابد. در بعضی موارد عفونت هپاتیت B به سرطان کبد یا سیروز تبدیل می‌شود.

مراحل مختلف ابتلا به هپاتیت B عبارتند از:

عفونت حاد: وجود نشانه‌های مخصوص بیماری به همراه آزمایش غربالگری مثبت.

عفونت مزمن: عفونت ماندگار به همراه آزمایش مثبت و التهاب کبد.

ناقل: عفونت ماندگار بدون التهاب کبد (ناقل کسی است که از لحاظ ظاهری سالم به نظر می‌رسد ولی ویروس را در بدن خود حمل می‌کند و می‌تواند پتانسیل آلودگی افراد را داشته باشد).

عفونت بهبود یافته: هیچ نشانه‌ای از هیچ‌گونه عفونت با HBV وجود ندارد، آزمایش HBV DNA منفی است و نشانه‌ای از التهاب کبد وجود ندارد.

از علائم ابتلا به هپاتیت B (تمام انواع هپاتیت کم و بیش علائمی یکسان دارند) می‌توان خستگی، تب، تهوع، استفراغ، زردی و نقص عملکرد کبد را نام برد. زمانی که کبد درگیر بیماری می‌شود از تجزیۀ سموم و ضایعات بدن ناتوان می‌گردد و در این حالت قادر نیست این محصولات اضافی را از بدن دفع نماید. یکی از این محصولات بیلی‌روبین است که باعث زردی می‌شود. در این حالت آنزیم‌های کبدی نیز بالا خواهند رفت.

آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص و پیگیری درمان هپاتیت وجود دارند. آزمایش HBV DNA آزمایشی حساس و دقیق است که می‌تواند تعداد ویروس در بدن را نیز مشخص نماید.آزمایش HBs Ab، آنتی‌بادی‌های تولید شده توسط بدن بر علیه ویروس هپاتیت B را ردیابی خواهد کرد.

آزمایش‌های HBe Ag ,HBe Ab ,HBc Ab ,HBs Ag نیز قسمت‌های مختلف ویروس را شناسایی خواهند کرد. خوشبختانه جهت جلوگیری از ابتلا به این بیماری واکسن موجود می‌باشد.

خلاصه‌ای از آزمایش‌های مربوط به هپاتیت B و چگونگی استفاده از آنها در جدول زیر آمده است.

آزمایش‌های نام برده در جدول بالا همگی تخصصی هستند و برای پایش بیماری می‌توان آزمایش‌هایی نظیر آنزیم‌های کبدی ALT و AST و یا بیوسپی کبد را نیز درخواست نمود. از علائم ابتلا به بیماری می‌توان به تب، احساس خستگی، کم شدن اشتها، تهوع و استفراغ، درد ناحیه شکمی، درد مفاصل و زردی اشاره کرد. نشانه‌های اولیۀ این بیماری شبیه یک سرماخوردگی معمولی است.

آزمایش‌هایی که از آنها نام برده شد ممکن است تنها یا در‌ترکیب با یکدیگر درخواست شوند. جدول زیر اطلاعاتی در مورد الگوهای شایع نتایج آزمایش‌ها به شما خواهد داد.

 

آزمایش HBV DNA: این آزمایش می‌تواند تعداد ویروس موجود در خون بیمار محاسبه کند و آن را با عدد بیان نماید. همچنین می‌تواند تشخیص دهد که ویروس در مرحلۀ تکثیر می‌باشد یا خیر. این آزمایش ریسک تخریب کبد را نیز مشخص می‌کند.

نوزادان، کودکان و بزرگسالان می‌توانند با استفاده از واکسن هپاتیت B در جلوگیری از شیوع این بیماری نقش داشته باشند. درمان خاصی برای هپاتیت B وجود ندارد، داروهای ضد ویروس مانند اینترفرون، تنوفاویر، انتکاویر می‌توانند در جلوگیری از عود علائم مؤثر باشند. افراد مبتلا به نوع مزمن هپاتیت B باید مرتب پایش شوند تا مبتلا به سیروز یا سرطان کبد نشوند.